Trần Kiến Văn sinh vào tháng 9 năm 1965 tại huyện Long Hải, nay thuộc địa cấp thị Chương Châu, tỉnh Phúc Kiến, Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Ông lớn lên và tốt nghiệp cao trung ở Long Hải, thi cao khảo vào năm 1982 và đỗ Đại học Sư phạm Phúc Kiến, lên thủ phủ Phúc Châu nhập học hệ Trung văn từ tháng 9 cùng năm, tốt nghiệp cử nhân chuyên ngành ngôn ngữ và văn học Trung Quốc vào tháng 7 năm 1986. Tháng 9 năm 1993, ông lên Bắc Kinh tham gia chương trình nghiên cứu sinh toàn thời gian về văn học và nghệ thuật của hệ Trung văn thuộc Đại học Sư phạm Bắc Kinh, nhận bằng Thạc sĩ Văn học vào tháng 8 năm 1996. Những năm 2000, ông tiếp tục nghiên cứu ở Sư phạm bắc Kinh và trở thành Tiến sĩ Văn học vào tháng 6 năm 2004. Trần Kiến Văn được kết nạp Đảng Cộng sản Trung Quốc vào tháng 12 năm 1994 ở Sư phạm Bắc Kinh.[1]